Dat we voor grote opgaven op het gebied van klimaat en duurzaamheid staan en dat dit veel van ons als gemeente vraagt en nog gaat vragen, is klip en klaar. Onze inspanningen zijn gericht op het verminderen van CO2-uitstoot, het versterken van de biodiversiteit, het verbeteren van de klimaatbestendigheid van onze kernen en het versterken van circulariteit.
4.1 Milieu en duurzaamheid (beleidsveld 4.3)
In 2023 hebben we het programmaplan Duurzaam Horst aan de Maas 2024-2026 opgesteld. Het programma bestaat uit drie pijlers:
- Klimaatneutraal in 2050.
- Klimaatbestendige kernen in 2050.
- Bio-circulaire openbare ruimte en gemeentelijk vastgoed in 2050.
Dit gaan we doen:
- We starten met de uitvoering van het programma energiebesparing binnen de bebouwde omgeving.
- We gaan verder met de voorbereidingen voor de grootschalige opwek van zonne- en windenergie in de Gedeelde Peel en A73 Maaslijn.
- We formuleren richtlijnen voor waterstof en netcongestie.
- We doen een studie naar de energietransitie in de glastuinbouw.
- In 2017 zijn we gestart met het klimaatbestendig maken van de openbare ruimte. Hier gaan we ook de komende jaren mee door (Zie ook paragraaf 4.2).
- We stellen we een transitieplan circulaire openbare ruimte en gemeentelijke vastgoed op.
- We voeren ‘Onderweg naar circulair vastgoed 2022-2025’ uit.
- We starten met zes pilotprojecten. Bio-circulariteit staat in de kinderschoenen binnen de gemeente. De essentie is dat we het gebruik van primaire grondstoffen zoals zand, steen, mineralen vervangen door secundaire of biologische grondstoffen.
Begin 2024 gaat de nieuwe organisatie van de RES van start. Hiervoor is een centrumgemeente-regeling uitgewerkt, met Venlo als centrum. Deze regeling ligt in de tweede helft van 2023 ter goedkeurig voor aan alle deelnemende gemeenten. Het doel van de nieuwe RES-organisatie is dat de samenwerking in de regio verbetert en we meer profiteren van regionale kennisdeling en belangenbehartiging.
4.2 Klimaatadaptatie en riolering
In 2021 is het Gemeentelijke Rioleringsplan (GRP) voor de jaren 2022-2026 door de gemeenteraad vastgesteld. Het GRP vormt het beleidsmatig en financieel kader voor (wettelijke) taken zoals de inzameling van afvalwater, verbetering van de kwaliteit van het oppervlaktewater en de opgaven voor klimaatadaptatie.
In 2023 actualiseerden we het kostendekkingsplan van het GRP en legden hiermee de basis om € 37 mln. te investeren in verbetering van de kwaliteit van het oppervlaktewater en om wateroverlast in de toekomst te verminderen. In oktober 2023 komt hiervoor een apart raadsvoorstel in de gemeenteraad.
Dit gaan we doen:
- We starten in 2024 met de uitvoering van projecten op plekken waar inwoners nu nog veel wateroverlast ervaren. Denk aan de Schoolstraat in Horst, de Spoorstraat in Tienray en de Hoofdstraat in Meerlo.
- We realiseren groene bergingen waardoor we bij hevige regenval overstorten van rioolwater op oppervlaktewater terugdringen. Dit doen we bijvoorbeeld in Horst-Oost.
- We gaan onverminderd door met het afkoppelen van openbaar en privaat verhard oppervlak. Hiervoor loopt een subsidieregeling. Om de hittestress te beperken en biodiversiteit te bevorderen, versterken we waar mogelijk afkoppelmaatregelen met bomen en openbaar groen.
- Ook gaan we verder met (kleinere) klimaatadaptatieprojecten die voortkomen uit inwonersinitiatieven. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het van der Horstplein en de hofjes Norbertuswijk in Horst.
In 2024 start nieuw systeem van rioolheffing
De rioolheffing is een gesloten systeem en daarmee kostenneutraal voor de gemeentelijke begroting: baten en lasten met betrekking tot de riolering zijn met elkaar in evenwicht. Dit is ook het uitgangspunt bij de hierboven genoemde actualisatie van het kostendekkingsplan van het GRP.
Met ingang van 2024 breiden we de rioolheffing uit. Naast de bestaande heffing van een vast bedrag per eigendom, gaan inwoners en ondernemers betalen naar gebruik. Dit geldt voor gebruik boven de 500m3 per jaar. In december 2022 heeft de gemeenteraad hier al mee ingestemd.
Uit de actualisatie van het kostendekkingsplan blijkt dat naast de invoering van een gebruikersheffing het noodzakelijk is het tarief van de rioolheffing met ingang van 2024 te verhogen. Dit om de ambities met betrekking tot klimaatadaptatie en kwaliteitsverbetering van oppervlaktewater te bekostigen en om aan de wetgeving hieromtrent te voldoen. Met instemming van de gemeenteraad treedt de nieuwe heffingssystematiek en tariefstelling voor de rioolheffing in, met ingang van 1 januari 2024.
4.3 Afvalverwijdering (beleidsveld 4.1)
Afval scheiden… Inwoners van onze gemeente zijn er goed in. Die koploperspositie willen we behouden. Enerzijds omdat het beter scheiden van afval goed is voor het milieu; anderzijds omdat het goed scheiden van afval leidt tot lagere kosten. En dat voelen inwoners in hun beurs. We zien nog een aantal kansen voor verbetering. Zo zit er bijvoorbeeld nog te veel vervuiling in bepaalde soorten van ons gescheiden afval, waardoor recycling niet altijd mogelijk is. Denk hierbij aan de plastic zakjes en volle verpakkingen in het keukenafval. Of niet-verpakkingen en restafval in ons PMD (Plastic en metalen verpakkingen en drinkpakken).
Dit gaan we doen:
- In 2024 onderzoeken we hoe we onze afvalinzameling verder kunnen verbeteren. We brengen daarbij ook de behoeften van inwoners in kaart.
- Op 1 maart 2025 eindigt het contract met onze huidige afvalinzamelaar. In 2024 voeren we een aanbestedingsprocedure om te komen tot een nieuw contract.
Bij dit programma horen de volgende beleidsvelden:
4.1 Afvalverwijdering
4.2 Klimaatadaptatie en riolering
4.3 Milieu en duurzaamheid