Horst aan de Maas heeft een uniek landelijk gebied; een uniek landschap tussen Peel en Maas; een gebied dat wordt ingekleurd door onze roots in de agro- en foodsector; een gebied dat gemeente aantrekkelijk maakt voor recreatie en toerisme. De kwaliteit van ons landschap willen we behouden en verder uitbreiden. Tegelijkertijd staan we voor grote uitdagingen, onder andere op het gebied van klimaat, natuur, biodiversiteit, luchtkwaliteit en economische ontwikkelingen.
3.1 Ruimte
Omgevingswet, -visie en -programma’s
Op 1 januari 2024 treedt de Omgevingswet in werking. Deze nieuwe wet vraagt om een andere manier van werken: integraal, richtinggevend en faciliterend, waarbij de verantwoordelijkheid bij de initiatiefnemers ligt. In 2023 hebben we een stevig fundament gelegd, onder andere door nieuwe processen in te richten. In 2024 gaan we écht met de Omgevingswet aan de slag: van theorie naar praktijk. Er verandert veel. Dat zal in het begin wennen zijn voor alle partijen: voor ons als gemeente, voor initiatiefnemers en voor adviseurs. Allemaal moeten we ontdekken hoe de wet ‘precies werk’. Dat is onze wettelijke plicht, anderzijds zorgt het ook voor een doorontwikkeling van onze organisatie.
Dit gaan we doen:
- We werken in 2024 de Omgevingsvisie uit. Naar verwachting vragen we eind 2024 aan de gemeenteraad deze vast te stellen.
- Ook werken we aan een Omgevingsplan. Met de inwerkingtreding van de Omgevingswet per 1 januari 2024 krijgen we, net als alle andere gemeenten in Nederland, een Omgevingsplan van rechtswege. We zetten de eerste stap in de richting van een Omgevingsplan nieuwe stijl zoals verwoord in de uitgangspuntennotitie. We verwachten dat we in de loop van 2024 de eerste wijzigingen van het Omgevingsplan laten vaststellen door de gemeenteraad.
- In 2024 wordt duidelijk hoe en welke Omgevingswetprogramma’s voortvloeien uit de Omgevingsvisie. Deze programma’s geven invulling aan de ambities op visieniveau en zijn nodig voor de doorvertaling in het Omgevingsplan.
- We blijven onze manier van werken verder verbeteren om binnen de contouren van de Omgevingswet zo goed mogelijke dienstverlening te leveren.
24 nationale programma’s
De ruimte in Nederland is schaars, terwijl de ruimtelijke opgaven groot zijn. De urgente maatschappelijke opgaven zoals het woningtekort, de kwaliteit van de natuur, de transitie van de landbouw en de verduurzaming van de energievoorziening hebben allemaal grote ruimtelijke impact. Het Rijk heeft de regie genomen in de ‘verdeling’ van de ruimte. 24 Programma’s zijn opgesteld of in ontwikkeling. Deze programma’s hebben impact op onze organisatie. In 2023 hebben we een strategie hiervoor opgesteld. Deze geeft onder andere inzicht in de gevraagde capaciteit en vaardigheden én in de beschikbare versus benodigde middelen. De strategie levert ook bouwstenen voor onze eigen lokale programma’s.
Dit gaan we doen:
- We starten met de implementatie van de strategie, deze bestaat uit het ontwikkelen van vaardigheden en competenties van medewerkers. In de toekomst werken we intensiever samen met inwoners, partners en andere overheden met als doel samen op te trekken in het uitvoeren van deze programma’s.
- We leven een uitvoeringplan op waarin de kosten- en capaciteitsvraag helder zijn uitgewerkt.
Ruimtelijke opgaven
We zetten we een aantal ingezette trajecten voort, waarmee we invulling geven aan ruimtelijke opgaven.
Dit gaan we doen:
- Voor het project Vierwaarden werken we de eerste inrichtingsschetsen uit. Dat doen we samen met inwoners van Lottum en Grubbenvorst. Zo werken we samen met inwoners en partners aan slimme oplossingen voor hoogwaterveiligheid.
- We maken stappen in de gebiedsgerichte aanpak van Gedeelde Peel. Concreet betekent dit dat we:
- met initiatiefnemers en partners een intentieovereenkomst voor de Dorperpeel sluiten. In 2024 werken we de plannen verder uit. Zonne-energie is een belangrijk thema.
- samen met agrarische ondernemers werken aan een gezond toekomstperspectief voor de sector.
- een plan van aanpak voor de landelijke opgave voor natuurherstel en klimaatadaptatie maken.
- In het gebied De Peelbergen zetten we stappen in de realisatie van onze toeristisch-recreatieve ambities. In 2024 leggen we de bestemmingsplannen voor de ontwikkeling van Grandorse en de uitbreiding van Toverland voor aan de raad.
3.2 Openbaar groen, bossen en landschap
In juni 2023 stelde Gedeputeerde Staten van de provincie Limburg het Limburgs programma landelijk (LPLG) gebied vast. Het LPLG geeft inhoud en richting aan de transitie van het landelijk gebied in Limburg. Met tien doelen voor natuur, water en klimaat, aangevuld met vier Limburgse doelen geeft de provincie aan hoe zij dit gaan doen. We houden rekening met dit programma met de lokale beleidsvorming en keuzes die gemaakt worden.
We krijgen steeds meer openbaar groen in onderhoud. Bijvoorbeeld doordat Greenport een deel van de openbare ruimte heeft overgedragen en in de toekomst nog overdraagt aan de gemeente. Dit vraagt enerzijds meer inspanningen van ons als gemeente, anderzijds biedt het ons ook kansen om de openbare ruimte te verbeteren en te vergroenen.
Dit gaan we doen:
- We vertalen het LPLG naar lokaal beleid.
- We verduurzamen de openbare ruimte daar waar het kan. Concreet betekent dit: minder stenen, meer bomen, meer diversiteit in beplanting en kiezen voor beplanting die meer droogte- en hittebestendig is. Zo stimuleren we de biodiversiteit en creëren we meer zones waar water kan infiltreren. Dit maakt ons openbaar groen niet alleen duurzamer, maar ook aantrekkelijker. Onze keuzes zorgen er bovendien voor dat ons openbaar groen aantrekkelijker wordt.
- Bossen en landschapselementen beheren we op duurzame wijze. Onder andere door de aanplant van streekgebonden planten, door bodemverbetering toe te passen en door strategische vellingen uit te voeren. Onze bossen en natuur krijgen een beter en gezonder ecosysteem waardoor ze beter bestand zijn tegen droogte, verzuring en natuurbranden.
Bij dit programma horen de volgende beleidsvelden:
3.1 Ruimte
3.2 Openbaar groen, bossen en landschappen